"KALP HATIRLAR"

Dün Paul Auster'ın Kırmızı Defter'ini okudum.
Bir çırpıda bitiverdi. Oysa, içindeki öykücükler veya belki yazma notları nasıl derin ve insanın içine işleyen hikayelerdi.

2003 basısının arka kapak yazısından:

Kırmızı Defter, çağdaş Amerikan edebiyatının en yaratıcı yazarlarından Paul Auster'ın çok özel dünyasına girmek için belki de ilk adım. Çünkü bu kitaptaki öyküler, onun ya gerçekten yaşadığı ve tanık olduğu ya da başkalarından dinlediği gerçek olaylara dayanıyor. Kendisinden, ailesinden ve yakın arkadaşlarından verdiği örneklerle her birimizin yaşamımızın belli anlarında başına gelebilecek küçüklüğü, büyüklü, tuhaf ve gizemli, gülünç ve trajik olayların, insan denen varlığın önceden bilinmeyen, değişken doğasını nasıl ortaya çıkardığını kanıtlıyor. Romanlarında olduğu gibi, bu kitabındaki öykücüklerinde de Paul Auster, içten ve yalın anlatımıyla rastlantıların insan yaşamındaki öneminin altını çiziyor ve onların hem yazdıklarını, hem özel yaşamını nasıl etkilediğini gösteriyor. Kırmızı Defter'in bu dördüncü basımında yazarın kitaba eklediği yeni öykücükler de yer alıyor.

Bugün Elektra'ın yazısını okuyunca, kitaptan bir öyküyü özellikle andım.

Yazar, sevdiği bir Fransız şairinin nerdeyse tüm hayatını iki-üç sayfada anlatmış. Ama, bu öyle bir anlatım ki, özetini çıkarmaya çalışsam eksik kalacak şeyler olacak, mutlaka.
Yine de deneyeceğim.

P. Auster'in arkadaşı olan bu Fransız Şair, türlü hayat sıkıntısı yaşıyor.
Annesi ile babası o çok küçükken ayrılıyor, annesi terkedilmenin acısıyla kendini savuruyor, kendisine yaşı giderek gençleşen aşıklar buluyor, çeşitli çılgın eylemler yapan bir aktivist oluyor.
Şairin bir sevgilisi var, kadın ondan bir süre ayrı kalıp, başkasından çocuk yapıyor, şair buna rağmen çocuğu benimseyip, ona babalık ediyor.

Bu arada, sadece aşk hayatı değil yazı hayatı ve gündelik geçimi de hep sıkıntılar içinde.

Birgün, o güne kadar hiç aklına gelmemiş bir şeyi yapıp, babasının adresini buluyor ve ona son kitabını postalıyor. Bir süre sonra babasından cevap geliyor. Yazışmaya başlıyorlar.
Tam, babasının yaşadığı şehre gidip onu ziyarete karar vermişken, babasının ölüm haberi geliyor.

Yine de o şehre gidiyor, babasının karısını buluyor.
Kadın, şaire, babasının onları terketmediğini, asıl terkedenin annesi olduğunu ve oğlunu kaçırdığını; babasının oğlunun özlemiyle, gizli gizli okulunun bahçesinden onu izlediğini, tam çok hastalanmışken postadan oğlunun kitabı çıkınca çok mutlu olduğunu ve hayata sarıldığını anlatıyor.
O zaman, şair çocukluk anılarının sisleri arasında, okul parmaklıkları arkasından gördüğü esrarengiz yabancının kim olduğunu ve daha da acısı, annesi tarafından anlatılanla yetindiği için hayatının bir düzlemini hep kaçırmış olduğunu, anlıyor.

Şair, bir psikiyart arkadaşına "neden bunca zaman sonra, o gün babasını aramak ihtiyacı duymuş olabileceğini" soruyor.
Bir süre düşünen doktor, babasından kaç yaşında ayrılmış olduğunu soruyor.
Cevap, üçbuçuk.
Peki, benimsediği ve babalık yaptığı çocuk kaç yaşındaydı, babasına ilk postayı gönderdiği tarihte?
Cevap, üçbuçuk!

O çocukla kurulan samimi ilişki, şairin o güne dek hiç hatırlamadığı ilk çocukluğuna dair anılar çağrıştırdı muhtemelen.
Doktor, belki bilimsel olarak bu hatırlamaya başka bir isim verdi, bilmiyorum.

Ben, Elektra gibi söylemeyi tercih ediyorum: KALP HATIRLAR!






Bir kez daha, insana olan merakımı artıran, kalp çarptıran yazılar yazan Paul Auster'e teşekkür ederim.