Karşı'ya Geçmek, İstanbul'un Yeni Cicilerini Görmek

Biz pandemi korkusuna evlerimize, mahallelerimize, kendi kıyımıza sıkı sıkıya bağlanmış otururken, şehrimizde bir şeyler oldu. Özellikle karşı kıyıda köklü değişiklikler meydana getiren inşaatlar olduğu anlatılıyordu. 

Bu "karşı kıyı" hatta kısası "karşı" lafları da İstanbul'un her iki yakasında oturanların paylaşamadığı kavramlardandır laf aramızda, herkesin karşısı kendinedir. Özellikle vapurla karşıya geçenler neden söz ettiğimi çok iyi bilirler. 

Geçen yaz bir gün karşıya geçerken o sıralarda inşaatların önündeki tahta perdeleri henüz kalkmış Galataport binalarını ilk kez görünce "ne olmuş buralara, burası başka şehir" hissiyle sarsılmıştım. 

Orada neler olabileceğini oldukça yakından gördüğüm ilk tarih 2019 yılındaki 16. İstanbul Bienali olmuştu.  O günlerde yazdığım  "MSGSÜ İstanbul Resim Heykel Müzesi Şantiyesi, Bienalin en büyük sergi alanlarından" cümlesi ve yapının üst katından çektiğim fotoğraf olacakların fragmanı gibiydi.

Aralık sonunda bir gün hızlı çekim karşıya geçip dönerken son kez vapura binmiştim, ondan sonra bir kaç kez köprü yoluyla karşıya geçtim. Aradan iki ay geçtikten sonra deniz üstünden karşıya geçmenin zamanı gelmiş, geçiyordu.

Pazar sabahı kahvaltımı yapıp, aheste hazırlanıp, metroya yollandığımda saat 11:30 olmuştu. Metronun 4'lü vagonun yolda olduğunu gördüm, İstanbul Kartımı doldurmakla oyalandım, 6 dakika sonra gelen  8'li vagona bindim. Pazar sabahı tenhalığı henüz geçmemişti, ayakta yolcu yoktu. 

Metrodan indim,  yürüyen merdivenlerdeki kalabalığın geçmesini bekledim, hangi çıkışa gitsem diye düşündüm. Yukarıya çıktığımda Beşiktaş vapuru beş dakika önce kalkmıştı, Karaköy iskelesinde vapur yoktu, ne zaman gelir bilemedim; tarifeler iki sene öncesinden farklı artık, eskisinden çok sayıda vapur ve motor var, ancak saatlerini henüz ezberimde değil vs. vs. 

Olacağı varmış, sonunda 12:30'da Kadıköy'den kalkan Beşiktaş motoruna bindim. Üst güvertenin ön yarısının camla kapatıldığı büyük motorlardandı. Arkadaki açık bölüme oturdum, derin nefesler alarak denize bakmaya başladım. 

Yukarıdaki fotoğrafı iskeleden ayrıldıktan sonra çektim. Tıklayıp büyütürseniz, daha rahat göreceğinizi umuyorum. Solda mendirek çıkışı, sağda boş sayılacak Haydarpaşa liman alanı, ortada uzakta tarihi yarımada ve onun altında iki ayrı şehir hatları vapuru var.

Bin defa gözümü dikip bakmışımdır bu manzaraya, her seferinde bambaşka görünür.

Bu seferdeki eğlenceli başkalığın kahramanı martılardı. Bir tür şenlik halindeydiler, mendireğin üzerinde yoğunlaşmış, kimi dinlenen kimi inip kalkan martıların şenliği. 

Hepsi aynı anda havalanıp, aynı anda konuyorlardı, bir çeşit Meksika dalgası yapıyorlardı.

Karşıya yaklaştıkça, kış nedeniyle tamamen yapraksız kalmış ağaçlar nedeniyle binaların çok daha görünür olduğu dikkatimi çekti, değişik bir histi.

Motordan Beşiktaş iskelesinde inerken, etraftaki ferahlık hali ilgimi çekti. Meğer, meydanın büyük kısmını işgal eden karayolu üst geçidi kaldırıldıktan sonra, onun altına konuşlanmış nargile kafeler, küçük alışveriş kulübeleri de kaldırılmış.

Ne tarafa doğru gideyim, kıyıdan Karaköy'e kadar yürümek uzun sürer, enerjimi o yolda tüketmeyip araç kullansam daha iyi olur, derken aklıma geldi "önce Taksim'e çıkarım AKM'ye bir bakarım, Karaköy'e oradan inerim".

Deniz Müzesi'nin yanından caddenin karşısına geçtim, Taksim dolmuşu Dereboyu Caddesi ve Akaretler arasındaki bildiğim yerindeydi, gezmeye çıkmış tatlı bir aileyle sıraya girdik, bir kaç dakika dolmuş bekledik, bindik ve Taksim'e çıktık.

Gümüşsuyu'ndan geçerken, sağda solda değişiklik var mı merakıyla bakıyordum, önce Rus Lokantası'nı gördüm, "iyi bari, yerinde duruyor" düşüncesiyle mutlu oluyordum ki,  "dur şöför, inecek var" dememe ramak kaldı. Neden sorusunun cevabı için yukarıdaki fotoğrafa bakınız, Fischer yeniden açılmış! 

Dolmuştan inince, meydana yürüyeceğime Gümüşsuyu'na döndüm, gördüğümün o olduğuna  emin oldum, meydana bakan Gezi İstanbul'un önündeki oturma alanının küçülmüş olduğunu gözledim ve AKM'nin ön girişine ulaştım.

AKM'ye ulaştım da, nerede ne var, nereye bakacağım, gezilebilir yeri var mı sorularının cevabını bulmak gerekiyor. Şöyle uygun köşede bir danışma kulübesi olsa ya da haritalı filan tanıtım broşürü konulsa iyi olmaz mı? Aha! Ne diyorum ben? Sora sora Bağdat bulunur memleketindeyiz, kalabalığı takip et, insanlar nerdeyse orada vardır bir durum. 

Efendim, yukarıda sağda gördüğünüz kocaman bina -sanırım- o ünlü opera sahnesinin bulunduğu yer, eskinin büyük salonu yerine yapılan. Soldaki daha ufak yapı ise Sanat Sokağı denilen yerin bir bölümü, o çıkıntıda sanat galerisi var. Arkasında ise eski otoparkın bulunduğu alana yayılmış daha büyük bina ya da bir kaç parça yapı var. 

Bu fotoğrafı o yapılar bütünü içinde yer alan Sanat Galerisi katından çektim. Aşağıya doğru sağlı sollu, kat kat inilen çocuk tiyatrosu, kütüphane, tasarım merkezi, müzik merkezi gibi bölümler var. Epey gelen giden gezen insan vardı, ortam oldukça hareketliydi ve meraklısı boldu. 

"Dur bir yukarıya bakayım, ne var" düşüncesiyle asansör beklerken inen asansörden çıkan bir beyefendi, "yukarıda güzel bir sanat galerisi var, sergi de güzel" deyince, doğru yolda olduğumdan emin oldum.

Sanat galerisi katındayız, sergide yer alan işlerden biri. 

Serginin adı, "Birlikte Var Olmak"  Yerli yabancı çok sayıda sanatçı yer alıyor, bir çağdaş sanat sergisi. İlginç, değişik işler vardı. Böyle karma sergilerde işleri izlerken eserlerin hakkını vermek için uzun zaman ayırmak gerekli sanki.

Oysa sergide galerinin dışında camdaki genel tanıtım  ve sergilenen işlerin yanındaki isimler dışında mesela bir broşür, kitapcık filan yoktu. Öyle bakıp geçince, biraz eksik kalıyor.

Burası, Sanat Sokağının ne tarafında olduğunuza bağlı olarak, girişi ya da  çıkışı. 

Eski otopark alanının ucu gibi düşünün, arkanızı binaya verince sağ tarafta tam karşısında Atatürk Kütüphanesi'nin kapısı ve Maçka'ya doğru giden teleferiğin girişi var.

AKM'den çıktıktan sonra, Her Güne Üç Güzel Şey'de  yazdığım gibi Taksim meydanında bir an durup İstiklal Caddesi yönüne baktım, cadde girişinde aşağı doğru akan kalabalığı görünce, kendimi fünikülere attım.  Fünikülere bindiğimde saat 14:10 olmuştu. Kabataş'tan tramvaya aktarma yaptım ve Tophane'de inip, Galataport'un sahil kısmına nasıl geçeceğimin yolunu bulmaya çalıştım. 

Bu arada, yollar kalabalıklaşmış, pazar gezmesine çıkanlar ve turistler çoğalmıştı.

Şimdi bu ne, değil mi?

Galataport'a gittin de, bula bula bu iskele babasını mı çektin, diyebilirsiniz. 

Efendim, adına "port" takısını koyduklarından anladığımız kadarıyla ve eski halini bilmekliğimiz nedeniyle, burasının esas olarak yolcu gemilerinin eskisi gibi akın akın geleceği hesabıyla tasarlandığını düşünüyorum.

Çevre plancısı ya da mimar değilim de, gördüğüm kadarıyla bu genişletme sırasında hazır "port" genişletilirken, bir de çevreye el atılıp gelenler ve gezenler için kocaman ve marka dolu bir açık hava AVM'si yapılıverdiği de bir gerçek olarak karşımızda.

İnsanlar "port"un önünde uzanan upuzun gezinti yolunda salındıktan sonra, Fındıklı'ya yakın genişçe alanda Boğaz köprüsü manzaralı selfieler çekiyorlardı. 

Onların arasından sıyrılıp manzaraya bakabildim sadece, size albenili bir selfie sunamıyorum, kusura bakmayın. 

Bu arada,  eski paket postanesinin fiyonkla paketlenmiş yeni halini de sosyal medyadan filan mutlaka görmüşsünüzdür. Umarım, açılışından sonra, hiç değilse o fiyonk üzerinden çıkar. 

Bölgede ilgimi çekmeyen "şıklık"ların yanı sıra, merakla heyecanla beklediğim durumlar da var.

M.S.G. S. Üniversitesi Devlet Resim ve Heykel Müzesi açılmış, ilk fırsatta tekrar gidip gezeceğim.

İstanbul Modern "pek yakında" diyor, onu da heyecanla bekliyorum.

Doğrusu, Tophane'ye kazandırılan yeni meydana karşı sözüm yok.

Üstelik, muhtemelen daha önce Denizcilik İşletmeleri binaları arasında göze çarpmayan saat kulesinin onarılıp, bakılıp, zeminden yükseltilmesi nefis bir iş olmuş.

Abdülmecid zamanında yapılmış, biblo gibi bir yapı bu saat kulesi, çok hoşuma gitti.

Beş saate yakın zaman dolaştım durdum, gün bitmedi.  Kalabalık ortamda oturmayayım diye zil çalan karnıma yüz vermediğim için, artık "karşı"ya geçme zamanı. 

Karaköy iskelesindeki Kadıköy vapuruna tam yolcu kapısı kapanırken yetiştim, en sevdiğim İstanbul klasiği. Daha ne olsun!